مقامات موسیقی محلی معمولأ “کوچک” است و مجالی برای تغییر مقام ندارد. این دستگاه را می‌توان یکی از قدیمی ترین دستگاه های موسیقی ایرانی دانست چرا که تبار کهن تری نسب به سایر دستگاه‌ها دارد. این دستگاه که در تمام کشورهای مسلمان وجود دارد، بیشتر برای نشان دادن احساس غم و اندوه در قطعه مناسب است. با توجه به اینکه قسمت زیادی از قطعات موسیقی ایرانی مثل تصنیف‌ها چهارمضراب‌ها و غیره بر اساس این دستگاه ساخته شده‌اند می‌توان گفت این دستگاه یکی از بزرگترین دستگاه‌های موسیقی ایرانی محسوب می‌شود.
- این محدودیت در بعضی از دوران تا جایی پیش می‌رود که تنها می‌توانیم به جریان داشتن موسیقی در آن دوران اشاره کنیم و نه بیشتر.
- از جمله این آثار می توان به “رساله فی خبر تالیف الالحان” و رساله “فی اجزا خبریه الموسیقی” اشاره کرد که به‌ترتیب در موزه لندن و کتابخانه دولتی برلین نگه‌داری می‌شوند.
- از جمله این اشخاص می‌توان به عبیدالله بن طاهرفرزند بنیانگذار سلسله طاهریان (درگذشته 230 هجری.) اشاره کرد که ساخته‌های خود را درحضور مأمون خلیفه عباسی می‌خوانده است.
- افرادی هم که در شغل های آزاد مانند نوازندگی در گروه های موسیقی و … مشغول هستند، رنج درامد متفاوتی را دارند.
پس از به خلافت رسیدن معتضد، معلمش یعنی احمد سرخسی آن‌قدر مورد توجه بود که در بیشتر کارها با او مشورت می‌شد و به‌خاطر همین نزدیکی، سازمان اوزان و مقادیر بغداد به او سپرده شد. اما درنهایت به‌خاطر افشای یک سری اسرار سیاسی، مورد بدگمانی و سوءظن خلیفه قرار گرفت و پس از مصادره اموالش به قتل رسید.سرخسی همانند استادش کندی در بسیاری از علوم آن دوران مانند ریاضیات، نجوم، منطق و فلسفه صاحب اطلاع بود و موسیقی را بیشتر از دیدگاه فلسفی می‌دید. دوران خلفای عباسی به‌ویژه سال‌هایی که با خلافت سفاح (بنیانگذار خلافت عباسی) آغاز و به معتصم هشتمین خلیفه عباسی منتهی شد ، از اهمیت بیشتری برخوردار است و این دوره را می‌توان دوران بلوغ موسیقی اسلامی نامید.
حمید علیمی
علی سفلی
دانشگاه های برتر رشته نوازندگی موسیقی ایرانی در ایران
ابن محرز (ابولخطاب مسلم یا سلم، فوت‌شده در حدود ۹۷ هجری) موسیقی‌دان دیگری است که پدرِ او ایرانی و از نگهبانان کعبه بود. او درموسیقی آن‌چنان خوب بود که اعراب به وی لقب صناج (چنگ نواز یا دف نواز) دادند و از او به عنوان مبتکر زوج‌خوانی یا خواندن دوبیتی یاد می‌شود. شرایطِ پیش‌آمده در دوره پیش از اسلام یا همان عصر جاهلیت سبب شده بود که دست‌آوردهای هزاره‌های گذشته اعراب از میان بروند و اطلاعات تاریخی چندانی از موسیقی آن دوران در دست نباشد.